USTREPTALA VELIKA TUGA
Svaka Bjelanovićeva reč zapisana u ovoj knjizi bremeni višeznačjem i ima moć punog stiha, koji do kraja čini strofu iz koje se čita poruka. Tako, reč po reč, čini uvojke spletene od muke, ljubavi i pesme, one koja se kazuje najčešće onda kada bi da se noć iz duše istera – ovako Vidak M. Maslovarić opisuje novu zbirku poezije Radenka Bjelanovića.
Reč je o knjizi pod nazivom „Velika”, koja je nedavno izašla iz štampe u izdanju udruženja „Veličke kapetanije”, a u biblioteci „Odzivi”.
Kako sam Bjelanović kaže motive za ovu knjigu pronašao je u krvavom piru koji se 1944. godine desio u selu Velika, kada je za samo dva sata pobijeno 500 dece, žena i staraca.
Zločinu koji donedavno nije bio poznat široj javnosti, a o kome se u samom selu-stratištu tek šapatom pričalo. Ni Bjelalnović, rođeni Veličanin, po sopstvenim priznanju, nije mnogo toga znao o ovom događaju (prva knjiga o ovom zločinu napisana je tek prošle godine).
Inače, pesnik je knjigu podelio u nekoliko ciklusa: „Velika”, „Pod nebesa”, „Velički natpjevi”, „Vidovidi”, „Čakorske plaveti”, „Ugasi se sunce jarko”, „Sedo jutro”, „Kosmička tišina”. Recezneti ove zbirke, pored Vidaka M. Maslovarića su dr Miodrag D. Ignjatović i Jovan N. Striković.
Prema mišljenju Miodraga D. Ignjatovića knjiga „Velika”, može u zavisnosti kako se duhom i duševno poima da ima najmanje tri konotativna plana: kao pridevska odrednica veličine, kao imenički subjektivitet i vlastitost (kao poimenični pridev) i kao urojeni grozd konotata o kojima piše, odnosno upozorava Epson.
Velika si/ Od snova/ Bremena/ Tvoja djeca/ Još lutaju/ Nebom
- Bjelanovićeva himna – prava poema Velici izrasla je iz duboke empatije njenog sina, o tome govori duboki etničko-etnološki koren usađen u vrhove Komova i Čakora, kao ognjišta nebeskih vatara, kao munjište „vera” i „iksana”, kao oglasa iz „kolevke” koja se u umna i iskrena čoveka nikad ne zaboravlja, zaključuje Ignjatović.
Poezija Radenka Bjelanovića, prema rečima Jovana Strikovića, iako lirska ima emotivni žar epskog sadržaja, onog koji je isključiv i dominantan, ali sa svim onim rekvizitima koje epika ima, i nosi, u svom izvornom značenju.
Vise Glave/ Na sve strane/ Glavičice/ I Glavice
- Bjelanović je i u lirskim osećanjima epski kodiran, jer on drugačije ne može da misli, pa i da oseća. Dakle njegova je osnova epska. A šta to znači? To znači sve ono što on ispoljava bilo verbalnim, ili pak emotivnim manifestima, iznedreno je iz epske kolevke. U verbalnom kontaktu on potvrđuje onu tezu, o kojoj tako inspirativno i skoro potpuno prvotno piše filozof Mišo Kulić u svom, od strane filozofa označenom kapitalnom delu „Jezik prije jezika”. Da je Kulić imao ovog pesnika kao sagovornika, meni bi bilo ostalo samo da potvrdim bez ostatka njegovu tezu, smatra Striković.